Walc Wiedeński

Metrum: 3/4
Tempo turniejowe: 58 - 60 taktów na minutę

Początki walca sięgają co najmniej XIV w. Taniec ten ewoluował przez wieki i jest dziełem wielu pokoleń. Walc wiedeński wywodzi się prawdopodobnie z ludowych tańców południowych Niemiec i Austrii.

Walc ten nazywany jest "wiedeńskim" ponieważ jego istnienie jako tańca salonowego rozpoczyna się w roku 1815, w czasie kongresu wiedeńskiego. Kiedy w Wiedniu po raz pierwszy zatańczono walca w obecności dworu, reakcje były różne - damy ostentacyjnie opuściły salę balową, uważając publiczne obejmowanie się w tańcu za niemoralne. Inni sugerowali, iż ciągłe wirowanie w walcu może wywoływać różnego rodzaju choroby, a nawet prowadzić do śmierci. Pomimo tych zastrzeżeń, do połowy dziewiętnastego wieku walc wiedeński stał się nieodłączną częścią balów na dworach prawie całej Europy, z wyjątkiem Anglii oraz Szwajcarii, gdzie długo wzbraniano się przed nim. Szczególne zasługi dla rozwoju walca miała muzyka tworzona przez tak znamienitych kompozytorów jak choćby Johann Strauss (np. Walc Cesarski, Nad Pięknym Modrym Dunajem, Schatz) oraz w późniejszym okresie Piotr Czajkowski (Walc Kwiatów, Wielki Walc).jest on w tempie umiarkowanym szybkim.
Walc zmieniał się wraz z ówczesnymi obyczajami, ale przyczynił się także do przełamania różnic klasowych. Mieszczanom nie odpowiadały już tańce dworskie, wymagające znajomości ceremoniału oraz długiej nauki. Walc zaś przemawiał swą nieskomplikowaną formą. Publiczne sale taneczne zrodzone przez Rewolucję Francuską zapełniły się wirującymi parami.
Każdy bez względu na stan i rangę mógł przyłączyć się do zabawy i tańczyć z kim miał ochotę.

W Europie na początku XIX wieku ukształtowały się dwa typy walca: niemiecki i francuski. Walc francuski był skomplikowanym tańcem figurowym, opartym na technice klasycznej i składającym się właściwie z trzech odrębnych tańców. Walc wiedeński był dokładnym jego przeciwieństwem. Najważniejszą jego cechą była prostota i rotacyjny ruch obrotowy pary tańczącej w objęciach, płasko na całych stopach. Początkowo walc wiedeński rozwijał się w zajazdach, gospodach, oberżach, ogrodach i przedmieściach Wiednia. Upowszechniały go małe kapele muzyczne, uprawiające tzw. Linzer-Schiffsmusik. Grały one na statkach i barkach, które płynęły wzdłuż brzegu Dunaju z Passau i Linzu. Podróżujące zespoły przygrywały ludziom proste melodie leandlerów, draherów, walców i pieśni ludowych w nadbrzeżnych zajazdach i gospodach. W składzie instrumentalnym kapel przeważały: skrzypce, klarnet, gitara i basetla. Następnie tworzyły się stałe kapele muzyczne (Pamera, Labizkiego, Fahrbacha), grające w wielkich, renomowanych restauracjach i kawiarniach Wiednia. W tym okresie szał taneczny ogarniał całe miasto. Podczas karnawału 1832 roku odbyły się w Wiedniu 772 bale, w których uczestniczyło ponad 200 tysięcy osób (stolica Austrii liczyła wówczas około pół miliona mieszkańców).

Zapotrzebowanie na muzykę taneczną było olbrzymie, więc równie dobrze jak walc rozwijały się orkiestry taneczne. W tym czasie rozpoczęli karierę Józef Lanner i Jan Strauss. Obydwaj zaczynali u kompozytora walców Michała Pamera. Lanner grał na skrzypcach, Strauss na altówce. Obdarzeni talentem muzycznym, opuścili Pamera i stworzyli własną orkiestrę. Jednak i oni rozeszli się w 1825 roku zakładając własne zespoły.
Wiedeńczycy mówili, że muzyka Lannera zaprasza do walca, a Straussa zmusza do tańczenia. Tradycje orkiestry Straussa kontynuowali jego trzej synowie: Józef, Edward i genialny Jan, który stworzył około 160 walców. Najpopularniejsze spośród nich to: "Nad pięknym modrym Dunajem", "Odgłosy wiosny", "Róże południa", czy "Opowieści Lasku Wiedeńskiego". Twórczość Straussa reprezentowała życie salonów wiedeńskich, jednak jej źródłem pozostawała muzyka ludowa.

Dzisiejszy turniejowy walc wiedeński jest jednym z najszybszych tańców standardowych. Wykonywany jest w tempie ok. 60 taktów na minutę w metrum 3/4 Najuboższy pod względem figur, lecz najbardziej obrotowy. Ciągła rotacja nie dominuje nad ruchem przestrzennym. Pary poruszają się ze spokojem i gracją ruchem wirowym, dookoła sali, w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara.

Walc wiedeński w dyskretny sposób lekceważony jest przez Anglików. Może z powodu skromnej ilości figur, mniej wymagającej techniki czy też pochodzenia rodem z Niemiec. Na największych, rozgrywanych w Wielkiej Brytanii turniejach tańca towarzyskiego, wiedeńczyk tańczony jest jako ostatni z tańców standardowych, podczas gdy na kontynencie prezentowany jest jako środkowy.

Jednak nie umniejsza to zalet i uroku tego popularnego tańca. Częstokroć inauguruje on prestiżowe bale, imprezy czy po prostu przyjęcia weselne. Jest uniwersalny i ponadczasowy.